کـَپو یکی
از
صنایع دستی زنان بختیاری جنوب
ایران ست که با برگ درخت نخل خرما بافته میشود. کپوبافی
بافتن
سبد های حصیری با برگ درخت خرما و تزئین آنها با
کامواهای رنگی است. دو روش برای تزئین این سبدها وجود دارد.
کپوها
زمینه ساده حصیری دارند و با کاموا به رنگهای شاد روی آنها نقشهای هندسی ایجاد
میکنند.تمام سطح
کپوها را با کاموای رنگی میپوشانند و حصیر دیده نمیشود.معمولاً
برای زیبایی به درب کپو منگولهای نیز متصل میکنند. باز کردن درب کپو با این
منگوله آسانتر هم میشود.کاربرد
سبدهای کپو مواردی همچون جای نان، جای لوازم خیاطی و … است. کپو بافی و انواع کپو در خوزستان رواج دارد
اموزش حصیربافی با روزنامه وقتی ساخت
تیوب با کاغذ روزنامه و بافتن آنها به یکدیگر را بلد باشید، می توانید وسایل بسیار
متنوعی بسازید؛ از سبد حصیری گرفته تا جالیوانی و حتی آویز لوستر. پس روزنامه های
باطله تان را بردارید و این روش ساخت سبد حصیری را یاد بگیرید تا بتوانید برای
ساخت کاردستی های دیگر هم از آن استفاده کنید.
انواع کپو در بازار ایران
به کمک
كپوبافی محصولات متنوعی می توان تولید کرد که تقریبا بیشتر ظروفی تزیینی به شمار می
روند.کپوبافی و فروش کپو در اشكال مسطح،
بیضی و دایره ای كاربردهای مختلفی مثل گلدان دیواری، جادستمالی، زیرقوری، میوه خوری،
زیركتری و انواع دیگر محصولات بافت حصیری به کار می
رود. کپو، معمولا به شکل سبدهای
در دار و بدون در به صورت سینی در اندازه های
مختلف رنگی و ساده بافته میشود. کاربرد این سبدها در مواردی همچون جای نان، جای لوازم خیاطی، نگهداری خمیرمایه، جای نخ و سوزن و غیره است.از دیگر کپوهای خاص می توان به جعبه جواهر، جای سكه، جامدادی، جادستمالی،كلاه بچهگانه و سبد بافی … اشاره کرد.
فروش کپو به صورت عمده
این محصول دستی علاوه بر این که در کلیه مراحلش دستان
هنرمند زنان است که آن را میآفریند، مواد تشکیل دهنده آن نیز طبیعی و از
همان منطقه تهیه میشود. برگهای تازه درخت خرما , بخش اصلی محصول را تشکیل میدهد,و در عین حال ازنوعی گیاه با نام «کرتک» هم استقاده میشود که هیچ آفتی
ندارد. برای همین محصول نهایی,بهداشتی بوده و فضایی برای رشد حشرات را به دلیل
استفاده از گیاه کرتک فراهم نمیسازد..
بزرگترین تولید کننده کپو در کشور
پو، معمولا در اندازههای کوچک، متوسط و بزرگ بافته میشود.
اما تنوع فراوان و نیاز بازار موجب گردیده , تا در فواصل بین این ابعاد نیز کپوهای دیگری تعریف
شوند. مثلا نقلی، زیرمتوسط و خیلی بزرگ.این اندازهها با تعیین استاندارد مشخص، آن چنان هست که هر بافندهای
در هر اندازهایی که مایل باشد ,میتواند کپوی خود را بافته و به مشتری عرضه نماید.
.بزرگترین تولید کننده الان شهر دزفول است و فیلم اموزش حصیر بافی هم در دسترس است
مرکز خرید کپو و صنایع دستی دزفول
کـَپوبافی و خرید کپو بافی از صنایع دستی
استان خوزستان و به خصوص شهر دزفول و صنایع دستی دزفول و روستاهای اطراف آن در منطقه شهیون است. هر چند
این هنر دستی تا استان هرمزگان و
شهر میناب هم ادامه دارد، اما بافتهای دزفول از زیبایی و
ظرافت خاصی برخوردارند.این محصول دستی علاوه بر این که در کلیه مراحلش دستان
هنرمند زنان است که آن را میآفریند، مواد تشکیل دهنده آن نیز طبیعی و از همان
منطقه تهیه میشود. برگهای تازه درخت خرما بخش اصلی محصول را تشکیل میدهد و
در عین حال ازنوعی گیاه با نام «کرتک» هم استقاده میشود که هیچ آفتی ندارد.
برای همین محصول نهایی بهداشتی بوده و فضایی برای رشد حشرات را به دلیل استفاده از
گیاه کرتک فراهم نمیسازد. در سالهای اخیر مردم برای این که محصولاتی
رنگی تهیه کنند، گاهی از کامواهای رنگی به جای برگ خرما استفاده میکنند. کانال کپوبافی در خوزستان رهگیری می شود.قیمت کپو هم بسیار مناسب است.
آشنایی با هنر کپو بافی
برگ درخت خرما را قبل از شروع به بافتن به مدت یک روز در
آب خیس میکنند. برگها به رنگ سفید است، یعنی این برگها از شاخه تازهای که هنوز
به طور کامل باز نشده است بریده شدهاند. شاخه درخت خرما در آغاز به شکل برگهایی
جمع شده در کنار ساقه است، مثل بادبزنهایی که به صورت پلیسه جمع میشوند. هنگامی
که برگها را از شاخههای جوان انتخاب کنیم بهدلیل آنکه هنوز تحت تاثیر نور آفتاب
قرار نگرفتهاند سفید هستند و همچنین پهنای کمتری دارند. به این ترتیب، رنگ روشن و
عرض کم برگها به راحتی بافت و خوش نقش کردن کپو کمک میکند. نکته قابل توجه این
است که برگهای خرما را از بندرعباس میآورند زیرا برگهای موجود در دزفول برای
حجم تولید موجود کافی نیست. علاوه بر این از نخهای کاموای رنگی نیز به جای برگ
خرما یا برای ایجاد نقش استفاده میشود.اما کرتک چیست؟ علفی هرز که دارای ساقه بلندی همچون گندم است که ساقه
آن لاغر و کشیده و مثل نی دارای بند بند است. این گیاه در کنار جویبارها رشد میکند
و دارای استحکام کششی به مراتب بیشتری نسبت به ساقه گندم یا جو است. کرتک ظاهرن
خوراک هیچ حیوانی نیست و دچار آفت هم نمیشود و این خود نقطه قوتی برای محصول است.
کرتک در دزفول میروید و هزینهای هم برای تولیدکنندگان ندارد و میتوانند آن را
در همان محل زندگی خود تهیه کنند. کرتکها را جمعآوری و خشک میکنند. از
کرتک برای مغز ردیفهای بافته شده در کپو استفاده میکنند. در واقع برگ درخت خرما
به دور یک یا دستهای از کرتکهایی که کنار هم قرار گرفتهاند پیچیده میشود.آغاز کار با مارپیچ کردن یا حلزونی کردن برشهایی از برگ
درخت خرما است. وقتی این برشها را به شکل حلزون در دست خود جمع کنیم، ادامه آن از
طرف دیگر محل قرار گرفتن کرتکها خواهد بود. یعنی آنکه کرتکها در درون باقیمانده
این الیاف نازک قرار میگیرند و به هم بافته میشوند. الیاف برش خورده برگ خرما با
سوزن نمره ۸ و برگهای لاغری که حکم نخ سوزن را دارند بافته میشوند و به
تدریج نقطه آغازین ردیفهایی میشوند که به شکل حلزونی در کنار هم قرار میگیرند.
دلیل استفاده از برگ خرما در ابتدای کار به جای کرتک هم انعطاف بیشتر برگهای خرما
نسبت به کرتک است.